رئیس موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران در گفت وگو با سی دی دریا مطرح كرد:
روبرو شدن با فرونشست زمین با پایش ماهواره ای و تغذیه مصنوعی سفره ها
سی دی دریا: رییس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران فرونشست زمین را یکی از معضلات جدی زیست محیطی ایران دانست و برای روبرو شدن با آن چند راه حل همچون اصلاح الگوی کشت، تغذیه مصنوعی سفره ها و پایش ماهواره ای را پیشنهاد کرد.
محمدرضا حاتمی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا از شدت فرونشست زمین در سالیان اخیر در مناطق پرجمعیتی مانند تهران گفت و در عین حال مهم ترین عامل این پدیده را برداشت بی رویه آب های زیرزمینی مطرح کرد که سبب اُفت سطح سفره های آب و فشردگی لایه های خاک می شود.
وی به نقش برجسته کاهش بارندگی، توسعه شهری بی برنامه و نوع زمین شناسی منطقه در این فرونشست ها اشاره نمود و گفت: تهران خصوصاً در مناطق جنوب، جنوب غرب و شهریار، شاهد نرخ بالای فرونشست است. طبق گزارش سال ۱۴۰۳ سازمان نقشه برداری کشور، نرخ فرونشست در بعضی نقاط مانند منطقه ۱۸ تا ۳۱ سانتی متر در سال بالا رفته است که بسیار بالاتر از متوسط جهانی (۳ تا ۵ سانتی متر) است.
رئیس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران با استناد به تصاویر ماهواره ای و داده های InSAR (پایش زمین لغزش ها با بهره گیری از روش تداخل سنجی راداری) اظهار داشت که این مساله نشاندهنده بیشینه نرخ ۱۴ سانتی متر در سال در محدوده شهریار است.
حاتمی به این مطلب هم اشاره نمود که این پدیده سبب ترک خوردگی ساختمان ها، لطمه به خطوط لوله و مترو می شود و برای روبرو شدن با آن، راهکارهایی چون کاهش برداشت آب، اصلاح الگوی کشت، تغذیه مصنوعی سفره ها و پایش ماهواره ای را پیشنهاد نمود.
بهترین راهکار برای روبرو شدن با خطر زلزله
رئیس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در بخش دیگری از این گفت و گو پیش بینی دقیق زلزله را یکی از بزرگ ترین چالش های علمی جهان دانست و اظهار داشت: با وجود پیشرفت های قابل توجه در علوم زمین، جامعه علمی بین المللی به این نتیجه رسیده که پیش بینی زمان، مکان و بزرگی دقیق یک زلزله با فناوری فعلی نا ممکن بوده و بهترین راهکار برای روبرو شدن با خطر زلزله، امکان پیش بینی دقیق و سرمایه گذاری بر روی آمادگی و مقاوم سازی است.
حاتمی، نا ممکن بودن پیش بینی زمان، مکان و بزرگی دقیق یک زلزله با فناوری فعلی را جزء ماهیت پیچیده زمین لرزه ها مطرح کرد و اظهار داشت: زلزله ها نتیجه فرآیندهای غیرخطی در پوسته زمین هستند و عوامل مؤثر در وقوع زلزله بسیار گوناگون و پیچیده تر از آن هستند که بتوان الگوی مشخصی برای پیش بینی آن یافت.
وی اضافه کرد: هیچ نشانه قطعی و قابل اعتمادی که همیشه پیش از زلزله ظاهر شود، شناسایی نشده است و فناوری های موجود فقط قادرند بعد از شروع زلزله اما پیش از رسیدن امواج مخرب هشدار دهند چونکه این سیستم ها در بهترین حالت فقط چند ثانیه تا یک دقیقه، فرصت واکنش می دهند و کارآیی این سیستم ها به تراکم شبکه لرزه نگاری منطقه بستگی دارد.
استادیار گروه آموزشی زلزله شناسی، روش هایی مانند بررسی تغییرات گازهای زیرزمینی مانند رادون، مطالعه تغییرات میدان های الکترومغناطیسی و استفاده از هوش مصنوعی برای تحلیل الگوهای لرزه خیزی تا حالا به سطح قابلیت اطمینان ضروری جهت پیش بینی عملی زمان، مکان و بزرگی دقیق یک زلزله نرسیده اند.
وی اضافه کرد: هیچ نشانه قطعی و قابل اعتمادی که همیشه پیش از زلزله ظاهر شود، شناسایی نشده است و فناوری های موجود فقط قادرند بعد از شروع زلزله اما پیش از رسیدن امواج مخرب هشدار دهند.
حاتمی این را هم اظهار داشت که دانشمندان البته می توانند احتمال وقوع زلزله در مناطق پرخطر را در بازه های زمانی چند ساله تا چند دهه تخمین بزنند که این پیش بینی ها برمبنای تاریخچه لرزه خیزی منطقه و حرکت صفحات تکتونیکی به انجام می رسد اما چنین پیش بینی هایی، دقت زمانی و مکانی بسیار پایینی دارند.
هیچ روش علمی معتبری برای پیش بینی دقیق زلزله در کوتاه مدت وجود ندارد
وی به صراحت اعلام نمود که هیچ روش علمی معتبری برای پیش بینی دقیق زلزله در کوتاه مدت وجود ندارد و ادعاهای پیش بینی زلزله در رسانه ها یا رسانه های اجتماعی را بی پایه دانست و اظهار داشت: پیش بینی زلزله برمبنای رفتار حیوانات، تغییرات آب وهوایی یا روش های متافیزیکی هیچ پایه علمی ندارند.
رئیس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اصرار کرد که بجای اتکا بر پیش بینی، باید بر آمادگی تمرکز کرد و ساخت وساز مقاوم برمبنای استانداردهای زلزله، آموزش همگانی واکنش های صحیح هنگام زلزله و توسعه سیستم های هشدار سریع در مناطق پرخطر همچون مواردی است که می تواند میزان حادثه ناشی از زلزله را کم کند.
حاتمی اظهار داشت: در زمان حاضر، بهترین راهکار برای روبرو شدن با خطر زلزله، امکان پیش بینی دقیق و سرمایه گذاری روی آمادگی و مقاوم سازی است. جامعه علمی جهانی بازهم درحال مطالعه دراین خصوص است، اما تا رسیدن به توانایی پیش بینی دقیق، راه زیادی در پیش است.
منبع: cddarya.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب