بررسی مركز پژوهش ها نشان داد؛
افزایش 26 درصدی بودجه دستگاه های فعال فناوری نانو در لایحه 1401
سی دی دریا: بررسی بودجه دستگاه های اصلی فعال بخش فناوری نانو در لایحه بودجه سال 1401 نشان میدهد که بودجه پیش بینی شده برای این بخش نسبت به قانون بودجه سال 1400 حدود 26.5 درصد بالا رفته است.
به گزارش سی دی دریا به نقل از مهر، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بخش فناوری نانو را در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور بررسی نموده است. فناوری نانو یکی از فناوری های کلیدی است که می تواند تأثیر شگرفی در اقتصاد جوامع داشته باشد و توجه به آن در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه روز به روز در حال افزایش می باشد. ماهیت بین رشته ای نانو و ذکر نشدن سطح کارهای نانو در برنامه های دستگاهها، امکان شناسایی و رصد بودجه فناوری نانو در کشور را بوسیله بودجه های سنواتی با چالش مواجه می سازد. با این وجود، تنها چند دستگاه معدود ردیف های مشخص برای توسعه فناوری نانو دارند که شامل ستاد فناوری نانو، مرکز تحقیقات نانوفناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران و پژوهشکده علوم و فناوری نانو دانشگاه کاشان هستند. بررسی بودجه دستگاه های اصلی فعال بخش فناوری نانو در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نشان میدهد که بودجه پیش بینی شده برای بخش فناوری نانو در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ حدود ۲۶.۵ درصد بالا رفته است و به حدود ۱۴۲۶ میلیاردریال رسیده است. کل اعتبارات پیش بینی شده برای «ستاد توسعه فناوری نانو» در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ رشد ۲۸ درصدی دارد و در حدود ۱۳۷۲ میلیاردریال است. مقدار اسمی اعتبارات ستاد فناوری نانو از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷ روند افزایشی داشته، اما این اعتبارات در قانون بودجه سال ۱۳۹۸ در حدود ۳۴ درصد کم شد، سپس از آن سال به بعد روند افزایشی و میانگین رشد تقریبی سالیانه معادل ۳۸ درصد داشته است. در مجموع بررسی اعتبارات مصوب برای توسعه فناوری نانو نشان از روند اسمی رو به رشد سرمایه گذاری دولت در توسعه این فناوری در سال های اخیر دارد، اما باتوجه به نرخ تورم سالیانه، روند
ارزش واقعی اعتبارات مصوب برای توسعه فناوری نانو کاهشی بوده است این در شرایطی است که بمنظور دستیابی به جایگاه مناسب در میان ۱۵ کشور برتر فناوری نانو و ارتقای مداوم این جایگاه، حمایت کافی و مستمر از این فنآوری اولویت دار، ضروری می باشد. ۱. بودجه عمومی بخش فناوری نانو در لایحه بودجه کل کشور بخش یا فصل مجزایی به نام فناوری نانو وجود ندارد و اعتبارات تخصیص یافته به بخش فناوری نانو مشخص و دقیق نیست و بودجه ای که در لایحه و قوانین استخراج می شود، لزوماً بیان کننده کل اعتبارات حوزه نانو نیست که این امر ناشی از دلیلهای مختلفی است. از آنجاکه حوزه فناوری نانو بین رشته ای است و خیلی از دستگاه هایی که این فعالیت را دارند ممکنست الزاماً عنوان نانو را در ساختار خود نداشته باشند. همین طور برخلاف لوایح سال های گذشته، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کارهای ذیل هر برنامه دستگاههای اجرائی مشخص نشده است، پس امکان بررسی دقیق تر فراهم نیست. بودجه عمومی بخش فناوری نانو در بودجه های سنواتی شامل مصارف عمومی و مصارف عمومی از محل درآمدهای اختصاصی آنها می شود. مصارف عمومی نیز خود شامل اعتبارات هزینه ای و اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای آنها می شود که در جدول ارائه شده است. جدول بودجه عمومی بخش فناوری نانو سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ و لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ عنوان میلیون ریال درصد رشد عملکرد ۱۳۹۸ مصوب ۱۳۹۹ مصوب ۱۴۰۰ لایحه ۱۴۰۱ رشد لایحه بودجه عمومی ۴۰۷، ۴۳۵ ۷۲۳، ۸۶۶ ۱، ۱۲۷، ۳۸۰ ۱، ۴۲۵، ۸۹۶ ۲۶.۵ مصارف عمومی ۴۰۷، ۴۳۵ ۷۲۲، ۸۶۶ ۱، ۱۲۵، ۳۸۰ ۱، ۴۲۲، ۸۹۶ ۲۶.۴ اعتبارات هزینه ای ۳۷۵، ۵۸۲ ۶۸۲، ۸۶۶ ۱، ۰۷۵، ۳۸۰ ۱، ۳۷۰، ۶۸۶ ۲۷.۵ اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای ۳۱، ۸۵۳ ۴۰، ۰۰۰ ۵۰، ۰۰۰ ۵۲، ۲۱۰ ۴.۴ مصارف از محل درآمدهای اختصاصی - ۱، ۰۰۰ ۲، ۰۰۰ ۳، ۰۰۰ ۵۰ ۲. اعتبارات هزینه ای عمومی بخش فناوری نانو به تفکیک دستگاه اجرائی (احصاء شده) در بودجه های سنواتی برخی دستگاهها بطور مستقیم با عنوان نانو ارتباط دارند و در این خصوص ردیف اعتباری دارند. دستگاه های مذکور در این بخش آمده اند. ممکنست دستگاه های دیگری نیز در ساختار وزارتخانه ها وجود داشته باشند که با وجود فعالیت نانو، ردیف بودجه مشخص نداشته یا به دلیل این که عناوین نانو و کارهای نانویی ذیل آنها معین نمی باشد، قابل احصاء نبوده باشند. در جدول اعتبارات بخش فناوری نانو به تفکیک دستگاهها شناسایی شده در این عرصه ارائه شده است. مراکز پژوهشی دیگری نیز مانند پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی در سالهای قبل فعالیت نانو در زیر برنامه های خود تعریف کرده بود اما از آنجاکه در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ رقم این برنامه ها تصریح نشده است، در جدول رقمی برای آنها درج نشده است. جدول اعتبارات هزینه ای عمومی بخش فناوری نانو به تفکیک دستگاه طی سال های اخیر دستگاه میلیون ریال عملکرد ۱۳۹۸ قانون ۱۳۹۹ قانون ۱۴۰۰ لایحه ۱۴۰۱ درصد رشد ستاد توسعه فناوری نانو ۳۵۸، ۴۸۱ ۶۳۸، ۵۱۶ ۱، ۰۲۲، ۲۵۵ ۱، ۳۲۰، ۰۰۰ ۲۹.۱ دانشگاه کاشان (پژوهشکده علوم و فناوری نانو) ۸، ۹۸۵ ۲۵، ۹۵۰ ۲۹، ۲۰۵ ۲۰، ۶۵۶ ۲۹.۳- دانشگاه علوم پزشکی تهران (مرکز تحقیقات نانو فناوری) ۸، ۱۱۶ ۱۸، ۴۰۰ ۲۳، ۹۲۰ ۳۰، ۰۳۰ ۲۵.۵ جمع کل ۳۷۵، ۵۸۲ ۶۸۲، ۸۶۶ ۱، ۰۷۵، ۳۸۰ ۱، ۳۷۰، ۶۸۶ ۲۷.۵ ۳. بودجه عمومی ستاد فناوری نانو ستاد توسعه نانوفناوری بعنوان متولی اصلی توسعه این فناوری، وظایفی ازجمله تصویب اهداف، راهبردها و سیاست های کلان و برنامه ملی توسعه فناوری نانو، تقسیم وظایف کلی دستگاهها و تعیین ماموریت های بخشی و هماهنگی آنها و نظارت عالی بر تحقق اهداف و برنامه ها را دارد. همین طور طبق سند «راهبرد آینده نانو فناوری» دستیابی به سهم مناسبی از تجارت جهانی با بهره گیری از فناوری نانو، ایجاد زمینه مناسب برای بهره مندی از مزایای فناوری نانو در جهت ارتقای کیفیت زندگی مردم و نهادینه شدن توسعه پایدار و پویای علوم و فناوری و صنعت نانو از اهداف برنامه توسعه فناوری نانو است. بدین سبب اختصاص بودجه متمرکز به توسعه نانوفناوری و نقش محوری ستاد فناوری نانو در مدیریت و هدایت برنامه های در رابطه با نانو در کشور یکی از عوامل تأثیرگذار در موفقیت نسبی برنامه های توسعه نانو و حرکت به سمت تحقق اهداف سند «راهبرد آینده توسعه فناوری نانو» خواهد بود. جدول بودجه عمومی ستاد ویژه فناوری نانو سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ و لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ عنوان میلیون ریال درصد رشد عملکرد ۱۳۹۸ مصوب ۱۳۹۹ مصوب ۱۴۰۰ لایحه ۱۴۰۱ رشد لایحه بودجه عمومی ۳۹۰، ۳۳۴ ۶۷۸، ۵۱۶ ۱، ۰۷۲، ۲۵۵ ۱، ۳۷۲، ۲۱۰ ۲۸ مصارف عمومی ۳۹۰، ۳۳۴ ۶۷۸، ۵۱۶ ۱، ۰۷۲، ۲۵۵ ۱، ۳۷۲، ۲۱۰ ۲۸ اعتبارات هزینه ای ۳۵۸، ۴۸۱ ۶۳۸، ۵۱۶ ۱، ۰۲۲، ۲۵۵ ۱، ۳۲۰، ۰۰۰ ۲۹.۱ اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای ۳۱، ۸۵۳ ۴۰، ۰۰۰ ۵۰، ۰۰۰ ۵۲، ۲۱۰ ۴.۴ مصارف از محل درآمدهای اختصاصی ۰ ۰ ۰ ۰ - نمودار روند کل اعتبارات و روند اعتبارات هزینه ای ستاد توسعه فناوری نانو طی سال های ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۱ را نشان میدهد. اختلاف بین روند کل اعتبارات و روند اعتبارات هزینه ای در این نمودار ناشی از اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای ستاد توسعه فناوری نانو است. مقدار اسمی کل اعتبارات ستاد فناوری نانو تا سال ۱۳۹۷ روند افزایشی کُندی داشته، اما این اعتبارات در قانون بودجه سال ۱۳۹۸ در حدود ۳۴ درصد کم شد، سپس از آن سال به بعد با روند افزایشی و رشد تقریبی سالیانه معادل ۳۸ درصد روبه رو بوده است و سرانجام در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ به ۱۳۷۲ میلیاردریال برای این ستاد پیش بینی شده است.
نمودار اعتبارات ستاد توسعه فناوری نانو (۱۳۹۴-۱۴۰۱)
۴. مصارف عمومی بخش فناوری نانو از محل درآمدهای اختصاصی در بین سه دستگاه اجرائی شناسایی شده در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱که در حوزه نانوفناوری فعالیت می نمایند، تنها مرکز تحقیقات نانوفناوری وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ درآمد اختصاصی دارد. درآمد اختصاصی مرکز تحقیقات نانوفناوری این دانشگاه در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ رقم ۲ میلیاردریال بود که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ با رقم ۳ میلیاردریال در حدود ۵۰ درصد رشد داشته است. ۵. اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای بخش فناوری نانو اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای بخش فناوری نانو در بین دستگاه های شناسایی شده در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ در مقایسه با قانون بودجه سال ۱۴۰۰ نیز در جدول آورده شده است. جدول اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای بخش فناوری نانو (۱۳۹۸-۱۴۰۱) دستگاه میلیون ریال عملکرد ۱۳۹۸ قانون ۱۳۹۹ قانون ۱۴۰۰ لایحه ۱۴۰۱ درصد رشد ستاد توسعه فناوری نانو ۳۵۸، ۴۸۱ ۴۰، ۰۰۰ ۵۰، ۰۰۰ ۵۲، ۲۱۰ ۴.۴ دانشگاه کاشان (پژوهشکده علوم و فناوری نانو) ۰ ۰ ۰ ۰ - دانشگاه علوم پزشکی تهران (مرکز تحقیقات نانو فناوری) ۰ ۰ ۰ ۰ - جمع کل ۳۵۸، ۴۸۱ ۴۰، ۰۰۰ ۵۰، ۰۰۰ ۵۲، ۲۱۰ ۴.۴
۶. رویکرد دولت به توسعه فناوری نانو بر طبق بودجه رویکرد دولت به توسعه فناوری نانو را بر طبق لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ می توان در موارد زیر خلاصه کرد: - ماهیت بین رشته ای بودن حوزه نانو مانع از این می شود که بتوان بوسیله بودجه های سنواتی به خوبی آنرا رصد و پیگیری کرد. چنانچه بطور قطع با وجود تعدد دستگاه هایی که در عمل به بحث نانو می پردازند، در سطح بودجه تنها سه دستگاه شناسایی شده اند پس باید سازوکاری برای تعیین اعتبارات هزینه شده در زمینه نانو توسط دستگاه های متولی این حوزه اندیشیده شود. - ستاد فناوری نانو بعنوان نهاد اصلی و مرکزی در زمینه سیاست گذاری و تسهیل کارهای اجرائی و تنظیم گری این حوزه شناخته می شود. پس بار عمده کارهای نانو و راهبری این حوزه قبل از آنکه بر دستگاه های اجرائی و وزارتخانه ها باشد بر دوش ستاد فناوری نانو است. جریان سازی و حفظ و ادامه کارهای نانو در سطح کشور به تقویت ستاد نانو وابسته است بدین جهت ستاد فناوری نانو نباید از نظر دور بماند. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی پیشنهادهایی را برای اعتبارات بخش فناوری نانو مطرح کرده است: * دستیابی به سهم مناسبی از تجارت جهانی با بهره گیری از فناوری نانو، ایجاد زمینه مناسب برای بهره مندی از مزایای فناوری نانو در جهت ارتقای کیفیت زندگی مردم و نهادینه شدن توسعه پایدار و پویای علوم و فناوری و صنعت نانو از اهداف برنامه توسعه فناوری نانو در سند «راهبرد آینده نانوفناوری» است. همین طور بر طبق هدف گذاری نقشه جامع علمی کشور، در سال ۱۴۰۴ باید ۲ درصد سهم بازار نانوی جهان متعلق به ایران باشد. * امکان شناسایی اعتبارات کامل بخش نانو در بودجه های سنواتی به دلیل ماهیت بین رشته ای حوزه نانو و نداشتن ردیف های اعتباری مشخص به ازای دستگاهها فراهم نیست. * اعتبارات هزینه ای پیش بینی شده برای دستگاه های احصاء شده در بخش فناوری نانو در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ حدود ۲۷.۵ درصد بالا رفته است و به حدود ۱۳۷۱ میلیاردریال رسیده است. * اعتبارات پیش بینی شده برای «ستاد توسعه فناوری نانو» بعنوان مرجع اصلی سیاستگذاری، برنامه ریزی، راهبری اجرائی، هماهنگی و رصد حوزه فناوری نانو، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ هر چند رشد ۲۸ درصدی دارد و در حدود ۱۳۷۲ میلیاردریال است اما باتوجه به نرخ تورم سالیانه، رشد ارزش واقعی اعتبارات هزینه ای ستاد توسعه فناوری نانو کاهش داشته است. * اعتبارات هزینه ای پژوهشکده علوم و فناوری نانو وابسته به دانشگاه کاشان در حدود ۲۹ درصد کم شده است که باتوجه به نرخ تورم سالیانه، اعتبارات هزینه ای واقعی آن کاهش شدیدی را نشان میدهد. * باید توجه داشت که اعتبارات مندرج در لایحه بودجه، بصورت پیش بینی بوده و ممکنست پروسه تخصیص اعتبار ردیف ها کم شود، بدین معنا که در بیشتر موارد، کل بودجه مصوب به دستگاه اجرائی مربوطه تخصیص پیدا نمی کند، پس تخصیص کامل و تقویت اعتبارات نانو خصوصاً اعتبارات ستاد توسعه فناوری نانو باید با جدیت مدنظر دولت قرار گیرد. بررسی اعتبارات مصوب برای توسعه فناوری نانو نشان از روند اسمی رو به رشد سرمایه گذاری دولت در توسعه این فناوری در سال های اخیر دارد، اما باتوجه به نرخ تورم سالیانه، روند ارزش واقعی اعتبارات مصوب برای توسعه فناوری نانو کاهشی بوده است این در شرایطی است که بمنظور دستیابی به جایگاه مناسب در میان ۱۵ کشور برتر فناوری نانو و ارتقای مداوم این جایگاه، حمایت کافی و مستمر از این فنآوری اولویت دار، ضروری می باشد.
منبع: سی دی دریا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب