اثر تغییرات آب و هوایی بر الگوی خواب زمستانی
سی دی دریا: اصفهان تغییرات آب و هوا و کاهش زمان یخ زدگی خاک در عمق یک متری بطور شایان توجهی بر الگوی زندگی سنجاب های زمینی قطب شمال تاثیر گذاشته است. این تغییرات که تنها در ضمن 25 سال رخ داده، زندگی این حیوانات را با چالش های جدی روبرو کرده است.
به گزارش سی دی دریا به نقل از ایسنا و به نقل از سی تک دیلی، سنجاب های زمینی قطب شمال دارای یک خاصیت منحصر به فرد در بین پستانداران هستند؛ این سنجاب ها حتی زمانی که دمای بدن آنها به زیر نقطه انجماد می رسد، می توانند در مقابل سرمای شدید و یخ زدگی مقاومت کنند. این خاصیت سبب می شود که آنها در محیط های زمستانیِ سخت زنده بمانند و به بقای خود ادامه دهند.
مطالعه اخیر که بتازگی در در ژورنال Science پخش شده، بیش از دو دهه داده های آب و هوایی و بیولوژیکی را بررسی می کند و نتایج جالبی را نشان میدهد. این داده ها شامل زمان خواب زمستانی کوتاهتر و تفاوت های چشم گیر میان الگوهای خواب زمستانی حیوانات نر و ماده است. جالب اینجاست که بنظر می رسد سنجاب های ماده در واکنش به گرم شدن هوا کمی زودتر از خواب بیدار می شوند، پدیده ای که می تواند اثرات مختلفی؛ شامل مثبت و منفی، در زنجیره غذایی اکوسیستم ها بوجود آورد.
این مطالعه توسط Cory Williams، استادیار گروه زیست شناسی در دانشگاه ایالتی Colorado رهبری شد. این استاد دانشگاه بیش از یک دهه و نیم پیش در حین تحصیل در دانشگاه Alaska Fairbanks، مطالعه خودرا بر روی سنجاب های زمینی قطب شمال شروع کرد.
زمانی که Williams در سال ۲۰۲۱ به دانشکده CSU ملحق شد، اظهار داشت: «من فکر می کنم چیزی که مطالعه ما را منحصر به فرد می کند بررسی یک مجموعه داده بطور کافی و در طولانی مدت است تا اثرات تغییر آب و هوا را بر روی گونه ای از پستاندار در قطب شمال نشان دهیم، در حقیقت، ارتباط مستقیمی میان تغییرات دما، فیزیولوژی و اکولوژی این حیوانات وجود دارد.»
Helen Chmura، نویسنده اصلی این مطالعه، این تحلیل و بررسی را در زمانی که در سال ۲۰۱۸ در دانشگاه Alaska Fairbanks دانشجوی پست دکترا بود شروع کرد و الان به عنوان محقق خدمات جنگل USDA با ایستگاه تحقیقاتی کوه راکی کار می کند. او می گوید: «داده های به دست آمده نشان می دهند لایه فعال یا لایه خاک بالای یخ های دائمی، در پاییز دیرتر یخ می زند، در اواسط زمستان سرد نمی شود و در بهار کمی زودتر آب می شود.
نویسنده اصلی این مطالعه تاکید می کند: «این تغییرات، که معادل کاهش ۱۰ روزه زمان یخ زدگی خاک در عمق یک متری است، تنها در ضمن ۲۵ سال رخ داده است که نسبتا سریع است.»
سنجاب های قطبی در زمستان های سخت آلاسکا بواسطه خواب زمستانی برای بیش از نیمی از سال زنده می مانند و در ضمن این مدت عملکرد ریه ها، قلب، مغز و بدنشان بطور قابل توجهی کاسته می شود، البته در طول این مدت، آنها برای تولید گرما از چربی ذخیره شده بمنظور جلوگیری از یخ زدن بافت ها، به میزان مورد نیاز انرژی مصرف می کنند. همین طور این سنجاب ها هر بهار از لانه های خود در عمق بیش از ۳ فوتی زیر زمین، برای تامین غذا و نیز جفت گیری بیرون می آیند.
در این مطالعه، Chmura و Williams، با پژوهشگران دیگر، داده های طولانی مدت دمای هوا و خاک را در دو مکان در قطب شمال آلاسکا همراه با داده های جمع آوری شده توسط زیست شناسان تحلیل و بررسی کردند. آنها دمای بدن ۱۹۹ سنجاب زمینی آزاد را در یک دوره ۲۵ ساله اندازه گیری کردند و دریافتند که سنجاب های ماده با به انتها رسیدن خواب زمستانی شان درحال تغییر هستند؛ آنها هر سال زودتر دیده می شوند، در صورتیکه سنجاب های نر اینطور نیستند. به عبارتی، تغییرات در سنجاب های ماده با آب شدن یخ های قطب موجب تطبیق بیشتر آنها با آب و هوای بهاری می شود. مزیت این پدیده این است که این سنجاب ها نیازی به استفاده از چربی ذخیره شده در بافت ها در طول خواب زمستانی ندارند و در بهار زودتر می توانند به جستجوی توت ها و دانه ها مشغول شوند. دانشمندان معتقدند که این الگوی زندگی می تواند به زمینه های سالم تر و نرخ بقای بالاتر منجر شود.
اما از جانب دیگر، نکته منفی این پدیده این است که اگر سنجاب های نر الگوهای خواب زمستانی خودرا تغییر ندهند، در نهایت ممکنست هماهنگی میان الگوی زندگی و رابطه میان سنجاب های نر و ماده گرفتار مشکل شود. سنجاب های زمینی منبع غذایی مهمی برای خیلی از شکارچیان مانند روباه، گرگ و عقاب هستند، از ین جهت، فعالیت طولانی تر در بالای زمین می تواند منجر به قرار گرفتن در معرض خطر بیشتر و شکار شدن توسط حیوانات دیگر شود.
در حال حاضر، Williams درباره ی اهمیت مطالعه انجام شده نتیجه گیری می کند: «مقاله ما اهمیت مجموعه داده های طولانی مدت را در شناخت چگونگی واکنش اکوسیستم ها به تغییرات آب و هوایی نشان میدهد. در صورتیکه خواب زمستانی به انرژی کمتری نیاز دارد و می تواند به بقای زمستانی کمک نماید، تعداد سنجاب های زمینی و بقای آنها به نحوه واکنش شکارچیان به تغییرات آب و هوایی نیز بستگی دارد.»
نتایج این مطالعه بتازگی در ژورنال Science انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب